21+ toelatingstoets voor deeltijd

Kan ik een 21+ toets doen?

Denk je erover om een deeltijdopleiding te doen? Bijvoorbeeld om verder te groeien in je baan? Of misschien wil je naast je baan een studie volgen om een nieuwe carrière te beginnen. Als je niet de juiste vooropleiding hebt, kan je een speciale toelatingstoets maken.

21+ toets voor deeltijd

Wil je een deeltijdopleiding aan een hogeschool of universiteit gaan doen? Dan heb je een bepaald diploma nodig. Voor een hbo-opleiding is dat een havo-, vwo- of mbo-diploma op niveau 4 (middenkaderopleiding) en voor een wo-opleiding een vwo-diploma of een eind- of propedeusediploma van een hbo-studie. Heb je niet het juiste diploma, maar denk je dat je een deeltijdopleiding op dat niveau aankan? Dan is het mogelijk om een speciale toelatingstoets te doen. Hogescholen noemen de 21+ toets vaak een (21+) toelatingstoets of -onderzoek, universiteiten gebruiken vaak de term colloquium doctum.

Voor wie is de 21+ toets?

Het toelatingsonderzoek of colloquium doctum is in principe voor iedereen die 21 jaar of ouder is en niet voldoende vooropleiding heeft. Overigens hoef je op het moment van de toets zelf nog geen 21 jaar te zijn. Als je maar je 21e verjaardag viert voor de start van de deeltijdopleiding. De exacte voorwaarden kunnen afwijken per hogeschool of universiteit. Check dus altijd deze en andere voorwaarden op de website van het opleidingsinstituut. Let op: soms moet je bepaalde deelcertificaten hebben om in aanmerking te komen voor een 21+ toets.

Toegang tot deeltijdopleiding via de 21+ toets

Voor de meeste deeltijdopleidingen aan een hogeschool of universiteit kan je een 21+ toets doen en zo alsnog beginnen met de studie. Er zijn echter een aantal uitzonderingen. Voor welke deeltijdopleidingen je geen 21+ toelatingsonderzoek kan doen, verschilt per hogeschool of universiteit. Verder kan je alleen een toelatingstoets doen voor een bachelor in deeltijd. Is je keuze gevallen op een masteropleiding in deeltijd? Dan moet je eerst een passende bachelor doen.

Inhoud toelatingsonderzoek

Voor toelatingstesten zijn geen landelijke regels. Hogescholen en universiteiten mogen zelf bepalen hoe en wat ze toetsen. Dit geldt ook voor data en aanvullende voorwaarden, zoals bepaalde deelcertificaten die je moet hebben voordat je het toelatingsonderzoek aanvraagt. Hogescholen bieden de toetsen vaak zelf aan en stellen deze ook samen. Wil je een universitaire deeltijdopleiding doen, dan moet je de toets meestal ergens anders maken. De inhoud van een 21+ toelatingsonderzoek voor deeltijdopleidingen aan een hogeschool is over het algemeen anders dan die voor universitaire opleidingen in deeltijd.

Toelating voor het hbo

Een toelatingsonderzoek voor hbo-opleidingen kan bestaan uit een aantal onderdelen, zoals een capaciteitentest, een taaltoets en een kennistoets (vaktoets). De capaciteitentoets en de taaltoets zijn hetzelfde voor alle hbo-opleidingen van een hogeschool. De capaciteitentoets test dingen als rekenvaardigheid, ruimtelijk inzicht en nauwkeurigheid. De taaltoets test je beheersing van de voertaal van de studie. Een kennistoets is sterk gericht op een specifieke hbo-opleiding.

Toelating voor de universiteit

Wil je een deeltijdstudie aan een universiteit gaan doen zonder vwo-, hbo- of hbo-propedeusediploma? Als je (bijna) 21 jaar of ouder bent, kan je een 21+ toelatingsonderzoek aanvragen. Universiteiten noemen de 21+ toets meestal een colloquium doctum. Net als bij de toelatingstoets op hogescholen zijn hiervoor geen algemene regels. In de meeste gevallen moet je een aantal examens in bepaalde vwo-vakken doen. Capaciteiten- en taaltoetsen zijn meestal geen onderdelen van het colloquium doctum. Het toelatingsonderzoek doe je vaak niet bij de universiteit zelf, maar bij een externe instelling.

Kan ik mij voorbereiden op een 21+ toets?

Het is lastig om je voor te bereiden voor een capaciteitentest voor een deeltijdopleiding aan een hogeschool. Voor kennistoetsen of examens kan je je vaak wel voorbereiden. Wil je oefenen? Zoek dan op internet naar geschikt oefenmateriaal. Oude havo- en vwo- eindexamens bijvoorbeeld zijn heel geschikt om je kennis te testen en te vergroten. Een goede voorbereiding is heel belangrijk, want herkansen is lang niet altijd mogelijk.

Wat kost de 21+ toets?

Er zijn kosten verbonden aan een toelatingsonderzoek. Je krijgt mogelijk te maken met aanmeldkosten. Die kunnen oplopen tot € 100, maar sommige universiteiten en hogescholen rekenen er niets voor. De kosten van de testen of examens lopen uiteen van € 50 tot € 200. Voor herkansingen moet je apart betalen.

21+ toets aanvragen

Vrijwel alle hogescholen en universiteiten willen dat je je eerst bij Studielink aanmeldt voor de deeltijdopleiding die je wilt doen. In het geval van een deeltijdopleiding bij een hogeschool neemt de school daarna meestal contact met je op. Bij universiteiten die zelf geen toelatingsexamens afnemen, moet je je je aanmelden bij de instelling die dat doet. Vraag het colloquium doctum aan lang voordat je wilt starten met je opleiding; het traject kan wel een jaar in beslag nemen.

Na de 21+ toets beginnen met je deeltijdopleiding

Als je geslaagd bent voor het toelatingsonderzoek, krijg je een certificaat of verklaring. Dit bewijs is alleen geldig voor de hbo-opleiding of universitaire studie waarvoor je je hebt aangemeld en alleen bij die hogeschool of universiteit. Daarnaast is het certificaat of de verklaring beperkt geldig. Afhankelijk van de onderwijsinstelling is dat een tot drie jaar.